یکی از اولین سؤالاتی که علاقهمندان به گویندگی قبل از شروع دورهها از من میپرسند این است: «آیا مدرک هم میدید؟» در این مقاله قصد دارم به مبحث ویژگیهای مدرک معتبر گویندگی و مبحث مدرکگرایی در گویندگی بپردازم. با من علی حاجی پور از آکادمی گویندگان همراه باشید.
مدرک گویندگی را برای چه میخواهید؟
زمانی که آنها سؤال بالا را از من میپرسند بلافاصله از آنها میپرسم که مدرک گویندگی را برای چهکاری میخواهید؟ پاسخها به این سؤال متفاوت است:
برخی کلاً دنبال مدرک جمعکردن هستند. فکر میکنند هر چه تعداد مدرکهایی که دارند بیشتر باشد، بهتر است! برخی هم البته پز دادن جلوی دیگران را بهانه میکنند (نمیدانید مدرک دوبله روی دیوار اتاقم چه چشمی از دخترخالههایم درمیآورد!)
برخی دیگر به دنبال استخدام با این مدرک هستند. برای این دسته از دوستان میگویم که تابهحال در طی سالها کارم درزمینهی گویندگی و انجام پروژه برای برندها و سازمانهای مختلف، یکبار هم نشده چه خودم و چه کارآموزهایم برای انجام پروژهها نیازی به مدرک داشته باشیم؛ اما مدرک شاید برای استخدامها و برای تکمیل رزومهی کاری به کار بیاید ولی معمولاً گویندهها فقط به خاطر گویندگیشان استخدام نمیشوند!
نکتهای که در مورد مدرک وجود دارد این است که اگر برای استخدام در صداوسیما مدرکتان را میخواهید، آنها دورهای را بهجز دورههای خودشان اصلاً قبول ندارند! دویست برگه مدرک هم از آموزشگاههای خارج از سازمان برایشان ببرید، حتی حاضر نیستند یکی از آنها را از جلوی چشمانشان عبور دهند! این از صداوسیما؛ و اما استخدام در شرکتها. به شما گفتم که معمولاً همکاری شرکتها با گویندهها بهصورت پروژهای انجام میشود و استخدامی در کار نیست. به همین خاطر شرکتها از شما نمونه کار میخواهند و اغلب برایشان اهمیتی ندارد که شما دورهی دوبلاژ پیشرفته را گذرانده باشید یا نه. آنها فقط به کیفیت کارتان نگاه میکنند.
بیشتر از مدرک گویندگی، دنبال آموزشِ خوب باشید
چه با مدرک چه بدون مدرک، اگر قرار باشد از شما در انجام یک پروژه استفاده کنند، ملاک اول و آخر آنها کیفیت کارتان است! در گروه دوبلاژمان داشتهایم افرادی که با مدرک گویندگی یا دوبله مراجعه کردهاند و در تستهای ما به دلیل ناتوانی در اجرا رد شدهاند. مدرکهایی که ازنظر ارزش و اعتبار، اعتبار خیلی بالایی داشتند اما آنها بهاندازهی آن مدرک آموزش ندیده بودند.
دنبال مدرک معتبر گویندگی باشید اما بیشتر از مدرک دنبال آموزش خوب باشید. در مقالهی «ویژگی های کلاس و استاد خوب گویندگی» به صورت مفصل به این مساله پرداختیم.
من حاضرم در کلاسی که مدرسی عالی دارد ولی بابت حضور در آن مدرکی نمیدهند شرکت کنم اما در کلاسی معمولی که مدرک میدهند، حتی یک دقیقه هم حضور نداشته باشم چون مدرک این کلاسها حتی اگر معتبر هم باشد (که اغلب نیست!) ارزشی در حد مدارک دانشگاهی دارد و دقیقاً مثل همانها هم به درد کار کردن نمیخورد و تنها خاصیتش، درِ کوزه قرار گرفتنش است!
انواع مدارک
مدارکی که در ایران برای گویندگی و دوبله ارائه میشود انواع مختلفی دارند:
- مدارک دولتی
برخی از مدارک گویندگی از سمت نهادها و ارگانهای حکومتی صادر میشود. برای مثال سازمان فنی حرفهای، دانشگاهها و …
این مدارک گویندگی ازنظر حقوقی ارزشدارند و قابلاستعلام هستند چون مرجع صادرکنندهی آنها یک سازمان است و یک مدرک معتبر گویندگی به حساب میآیند.
- مدارک بخش خصوصی
مدارک گویندگی که توسط مجموعههای با مجوز رسمی صادر میشود. با این استدلال که آنها از یک نهاد فرهنگی مثل وزارت ارشاد مجوز دارند، اقدام به صدور مدارکی برای دورههای خود میکنند. میزان اعتبار این مدارک کمتر از مدارک دولتی است و به اعتبار آن مجموعه بستگی دارد ولی کماکان یک مدرک تقریباً معتبر شناخته میشوند.
- مدارک بیهویت!
برخی مدارک گویندگی هستند که فقط اسمشان مدرک است ولی هیچکدام از ویژگیهای یک مدرک را ندارند! آنها فقط کاغذ پارههایی هستند که نام شما را رویشان مینویسند. اعتباری ندارند و صرفاً برای گول زدن هنرجویان استفاده میشوند (تا بتوانند با این استدلال که مدرک میدیم! پول آنها را بگیرند…)
بازهم تکرار میکنم
مجدداً تکرار میکنم: «بیشتر از مدرک گویندگی، دنبال آموزشِ خوب باشید!»
شما اگر دورههای تخصصی هم گذرانده باشید، برای کارآموزی یا استخدام شدن به شرکت خصوصی مراجعه کنید، تنها و تنها ملاکشان برای همکاری با شما، کیفیت کارتان است. باید شما را بهترین گزینه برای کارشان بدانند و خروجی کار شما را بپسندند. به همین خاطر از شما یک تست گویندگی میگیرند تا میزان تواناییهای شما را بسنجند.
حتی اگر جایی از شما مدرک بخواهد، میزان اعتبار آن مدرک به دیدگاه آن مجموعهای که قصد استخدام شما را دارد به مرجع صادرکنندهی مدرک برمیگردد. باید دید آیا آنها مدرکی که شما میآورید را قبول دارند یا خیر!
حال شما فکر کنید داشتن یا نداشتن مدرک در زمانی که کارتان خوب نیست دقیقاً به چه کارتان میآید؟
پس بگذارید برای بار چهارم تأکید کنم که
«بیشتر از مدرک، دنبال آموزشِ خوب باشید!»
مطلبی که خواندید بخشی از کتاب «بزرگراه گویندگی» بود.
میخواهید گویندگی و دوبله را شروع کنید اما نمیدانید باید از کجا شروع کنید؟
با گویندگی و تمام زمینههای کاری آن آشنا شوید، بهترین مدرس و کلاس را انتخاب کنید، تمامی مهارتهای گویندگی را بشناسید یا با راههای کسب درآمد از گویندگی آشنا شوید!
سلام ببخشید میتونیم رو مدرک گویندگی که از فنی حرفه ای میگیریم وام بگیریم؟
سلام.
با پیگیریهایی که از طریق سازمان فنی و حرفهای کردیم و محدودیت اعتبار تسهیلات، چنین چیزی مقدور نیست؛ ولی شما از اداره شهر خودتون پیگیر باشید.