چرا از صدایمان بدمان می آید؟

شاید برای شما هم پیش‌آمده باشد که بعد از شنیدن اولین ویس‌هایی که در تلگرام یا واتس‌اپ ضبط کردید، اولین چیزی که به ذهنتان رسیده باشد این است که: «این‌که صدای من نیست!» و از شنیدن آن صدا به‌شدت بدتان آمده و دلیل آن را کیفیت پایین میکروفون یا کیفیت ضبط پایین تلگرام یا واتس‌اپ دانسته‌اید. اجازه بدهید بگویم نه میکروفون موبایل شما مشکلی دارد و نه کیفیت تلگرام و واتس‌اپ آن‌چنان متفاوت از صدای اصلی شما. چرا؟ برای پاسخ به این سوال که «چرا از صدایمان بدمان می آید؟» و فهمیدن دلیل این مسئله، در این مقاله با من علی حاجی پور از آکادمی گویندگان همراه باشید.

ما چگونه صداهای اطرافمان را می‌شنویم؟

صدا شکلی از انرژی است که از ارتعاش مولکول‌های هوا به دست می‌آید. زمانی که شخصی با ما صحبت می‌کند، این ارتعاشات هوا به لاله‌ی گوش ما می‌رسد. لاله‌ی گوش همه‌ی این صداها را به سمت حفره‌ی گوش منتقل می‌کند. صداها بعد از گذر از حفره‌ی گوش به ابتدای گوش میانی یعنی پرده‌ی گوش می‌خورند و گوش میانی آن را تبدیل به ارتعاش می‌کند. گوش میانی آن را به گوش درونی می‌دهد و گوش درونی آن را به سیگنال عصبی تبدیل کرده و آن را به مغز می‌دهد و ما آن را می‌شنویم.

قصد من از مطرح کردن این بخش این نبود که اطلاعات زیست‌شناسی دوران تحصیلتان را بسنجم بلکه این‌ها را گفتم تا به این سؤال پاسخ دهیم که:

ما چگونه صدای خودمان را می‌شنویم؟

ساختاری که به شما توضیح دادم، نحوه‌ی شنیدن صدای ما توسط دیگران است؛ اما خودمان صدایمان را از روش دیگری می‌شنویم. صدای ما به‌جای این‌که از طریق فرآیند بالا به گوش ما برسد، از طریق جمجمه‌ی ما به گوش میانی می‌رسد؛ یعنی لاله‌ی گوش نقش بسیار کمی در انتقال صدای خودمان به گوشمان دارد.

وقتی ما در این حالت صدای خود را می‌شنویم، با توجه به پیچیدن صدای ما در جمجمه‌مان، صدایی که دریافت می‌کنیم، طنین خاصی دارد و با چیزی که دیگران می‌شنوند متفاوت است. به همین خاطر تصوری که از صدایمان داریم یک صدای پُر، شیک و بی‌عیب و نقص است!

زمانی که ما صدای خود را ضبط می‌کنیم و گوش می‌کنیم، عملاً داریم چیزی که گوش دیگران دریافت می‌کند را می‌شنویم. به همین خاطر با تصور ما نسبت به صدای اصلی‌مان فرق دارد و از صدایمان بدمان می آید اما…

صدای واقعی شما همین است!

برای این‌که در لحظه صدای خود را بشنوید، کافی است دست خود را کنار گوش‌هایتان بیاورید. درست مثل کاری که قاریان قرآن یا دوبلورها انجام می‌دهند.

حالا شما دارید شبیه به چیزی که دیگران از شما می‌شنوند، صدای خودتان را می‌شنوید. اگر با هر وسیله‌ای صدای ضبط‌شده‌ی خودتان را شنیدید (فارغ از کیفیت و …) و متوجه تفاوت آن با صدای خودتان شدید بدانید که دارید به صدای واقعی خودتان گوش می‌دهید. اغلب ما از صدای واقعی‌مان خوشمان نمی‌آید (البته برخی با صدای واقعی‌شان کلی حال می‌کنند!) اما باید بپذیرید صدای شما همینی هست که هست!

یکی از تمرین‌هایی که برای بهتر شدن بیانتان می‌توانید انجام دهید، تمرین ضبط صدای خودتان است. این‌که هرروز زمان خاصی (مثلاً 5 دقیقه) را صرف ضبط کردن صدایتان کنید و پس‌ازآن دو بار آن را گوش کرده و ایرادات صدای خود را بگیرید. با این کار ساده، شما می‌توانید روی صدای خودتان کارکنید، زوائد آن را بگیرید و آن را تبدیل به چیزی بهتر ازآنچه هست، کنید.