سبک زندگی گویندگان، مقالات
سیگار، قلیان و مواد مخدر و نقش آن در گویندگی
22
مرداد
مرداد
برخی از علاقه‌مندان به گویندگی مطرح می‌کنند که «یک فرد سیگاری می‌شناسم که صدایش خیلی زیباست» یا این‌که «آیا مصرف مواد مخدر در زیبا شدن صدای ما تأثیر مثبتی دارد؟» یا «آیا مصرف قلیان روی دیافراگم ما تأثیر می‌گذارد؟». در این مقاله قصد داریم تأثیر سیگار، قلیان و مواد مخدر و نقش آن در گویندگی را با یکدیگر بررسی کنیم. با من علی حاجی پور از آکادمی گویندگان همراه باشید.
چه صدای خوبی!
باوری بین برخی از علاقه‌مندان به گویندگی وجود دارد که سیگار و مواد مخدر باعث می‌شود صدای زیباتری داشته باشیم. برای مثال صدایی تکه‌تکه داشته باشیم که ازنظر سمعی زیبا به گوش می‌آید. اما دقیقاً چرا این اتفاق می‌افتد؟
خشکی حنجره
سیگار، قلیان و مواد مخدر تأثیری کاملاً مستقیم بر حنجرهٔ ما دارند. آن‌ها مستقیماً از روی دهلیز حنجره و از روی تارهای صوتی ما می‌گذرند. در مقالهٔ «آب، دوست خوب صدای شما» به این مسئله پرداختم که رطوبت برای حنجره مثل روغن برای چرخ‌دنده‌های موتور می‌ماند. سیگار به دلیل ماهیتی که دارد، باعث خشکی گلو می‌شوند. وقت سیگار کشیدن شما هوا را بدون افزودن رطوبت از روی تارهای صوتی عبور داده و وارد بدن می‌کنید. اگر گلوی شما خشک شود و رطوبت تارهای صوتی خود را از دست بدهید، صدای شما تکه‌تکه می‌شود و اصطلاحاً دچار وکال فرای می‌شوید. یعنی در اصل برای این‌گونه شدن صدایتان، نیازی به مصرف سیگار ندارید!
درست است با مصرف سیگار و به‌واسطهٔ وکال فرای صدایتان زیباتر می‌شود اما حنجرهٔ شما که باید یک محیط مرطوب باشد، تبدیل به یک محیط خشک شده و پوست اگر خشک شود، احتمال ترک برداشتن و آسیب دیدنش زیاد می‌شود. شاید این نوع از صدا جذاب به نظر برسد اما در طولانی‌مدت این مسئله باعث می‌شود که صدای ما دیگر آن انعطاف لازم برای اجرای نقش‌های متنوع یا اجراهای حرفه‌ای و با جزئیات را نداشته باشد.
آیا راهی به‌جز سیگار برای این کار وجود دارد؟
پاسخ بله است. راه‌های درست و تمرینات بدونی آسیبی برای تقویت صدا و بهتر کردن آن وجود دارد اما مسلماً سیگار و مواد مخدر راه درستی برای زیبایی صدا نیست.
مواد مخدر و صدای شیک
خاطرم هست یکی از (به‌اصطلاح!) مدرسین به یکی از شاگردان خودش توصیه کرده بود که برای این‌که صدای خوبی پیدا کنی می‌توانی تریاک مصرف کنی! بگذارید تأثیر مصرف مواد مخدر بر صدا را با یک مثال برای شما جا بیندازم. یک فرد معتاد را در ذهنتان تصور کنید. چه شکلی است؟
شانه‌های افتاده‌ای دارد، بدن شُلی دارد، حرکاتش آرام است و گاهی حتی توان انجام کارهای شخصی خودش را هم ندارد. در بدن او چه اتفاقی افتاده است؟ مواد مخدر در بدن او باعث شده که تمام ماهیچه‌های او حالت رهایی بیش‌ازاندازه بگیرند.
حالا برگردیم به ساختار حنجره. مگر ساختار حنجره هم چیزی به‌جز تعدادی ماهیچه است؟ وقتی تمام ماهیچه‌های بدن در حالت رهایی بیش‌ازاندازه هستند، ماهیچه‌های فک و حنجره هم از این امر مستثنا نیستند. بنابراین آن‌ها هم رها می‌شوند و فرد معتاد، شل‌وول صحبت می‌کند به‌نحوی‌که فکر می‌کنید او روی حالت اسلوموشن است! اگر مواد مخدر تأثیر مثبتی روی صدا می‌داشت که الآن باید معتادها به‌جای شُل و وارفته صحبت کردن، همه صدای شیک و قوی‌ای می‌داشتند. این‌طور نیست؟
پس تصور این‌که مواد مخدر می‌تواند روی صدای ما تأثیر خوبی داشته باشد را ازسرتان بیرون کنید!
مصرف قلیان و تأثیر بر روی دیافراگم
این مسئله هم یکی از افسانه‌هایی است که برای قلیان بافته‌اند (ازجملهٔ همان افسانه‌های تصفیهٔ دود قلیان از طریق آب قلیان!)
راز گویندهٔ پیشکسوت
گاهی پیش می‌آید که به فرد سیگاری برمی‌خوریم و می‌گوییم چه صدای خوبی دارد (به همان دلیل وکال فرای ایجادشده ناشی از خشکی گلو) بعداً که تحقیق می‌کنیم می‌بینیم برخی گوینده‌هایی که می‌شناسیم هم سیگاری هستند! شاید این نکته را به ذهن بیاورد که: «سیگار تأثیر مثبتی روی صدا می‌گذارد» اما در این مقاله برای شما اثبات کردیم که سیگار نقش مخربی در رابطهٔ با صدایمان دارد. مصرف دود عوارضی مانند کاهش حجم تنفس، سرطان، اعتیاد به مصرف آن‌ها و … را دارد که موردبحث ما قرار نگرفت.
یکی از صداهای بسیار زیبا در بین گویندگان و دوبلورهای پیشکسوت ایران، صدای آقای ابوالحسن تهامی است. به‌جرئت می‌توان گفت ایشان بهترین آنونس گوی ایران هستند و سبک خاص ایشان در اجرای آنونس بی‌نظیر است.
آقای تهامی در برنامهٔ دورهمی و در پاسخ به آقای مهران مدیری، راز سلامت صوت خود را این‌گونه بیان کرد:
«من سیگار نکشیدم!»
نکته‌ای که وجود دارد این است که آقای ابوالحسن تهامی، اکنون در سن 82 سالگی قرار دارند و هنوز مثل روزهای اول کاریشان می‌توانند گویندگی کنند. با همان قدرت و با همان انعطاف!
پس برای سلامتی خودتان و حفظ زیبایی صدایتان و همین‌طور طول عمر کاری بیشترتان، حتماً از دخانیات دوری‌کنید.
نظر شما گویندگان عزیز در مورد «سیگار، قلیان و مواد مخدر و نقش آن در گویندگی» چیست؟
سلام . به نظر من برای داشتن صدای خوب میتونیم از روش سیبک استفاده کنیم . زمانی که میخوایم اب دهان رو قورت بدیم سیبک به طرف بالا میاد و اگر بتونیم اونو به مدت 15 تا 30 ثانیه نگه داریم کمی صدا رو بم میکنه . روزانه حدااقل اگر 10 15 بار انجام بدیم تو 1 ماه صدای مناسبی بدست میاریم
سلام.
از کامنت شما مشتکریم.
به نکته ی جالبی اشاره کردید اما اجازه بدهید آن را تکمیل کنم. دید ما اغلب نسبت به یک صدای خوب، یک صدای بم هست. در صورتی که یک صدای زیبا حتما نیازی به بم شدن ندارد. درست است صداهای بم در زمینه های کاری به خصوصی مثل کارهای تجاری (تیزر و نریشن) خواهان بیش تری دارند اما هر صدایی برای کار گویندگی نیاز است. فرض کنید برای دوبله ی یک فیلم سینمایی نیاز به صداگذاری روی یک شخصیت لاغراندام وجود داشته باشد. آیا می توان از یک صدای بم استفاده کرد؟ مسلما خیر.
یا تیزری با جامعه ی مخاطب نوجوان داریم (مثل تیزر انتشارات کتاب های کنکور) آیا استفاده از یک صدای بم و پخته باعث افزایش ارتباط مخاطبان با این تبلیغ می شود یا استفاده از یک صدای جوان، نزدیک به این جامعه مخاطب و غیر بم؟
پس بهتر است تصورمان را نسبت به صدای زیبا اندکی تغییر دهیم. یادمان باشد هر صدایی زیبایی های خاص خود و کاربردهای مخصوص به خودش را دارد.
موفق باشید
کسی که 5 بار سیگار کشیده و ماهی یه بار قلیون کشیده است و دو بار ابجو خورده است صدایش شل و ول می شود و حالت اسلوموشن صحبت می کند؟ و یه حالت مست و گشاد مانند صخبت می کند ؟
اگر جوابتان نه هست پس آن فرد در باره مصرف مواد مخدر دروغ گفته است و بیشتر مصرف می کند ؟
اگر جواب بله هست برایه درست شدن و برگشتن صدایش به حالت عادی چه چیزی را پیشنهاد می کنید؟
البته بگم که این فرد هر هفته فوتسال می رود حدود 3 ساعت
سلام.
شلی در گفتار و به قول شما اسلوموشن حرف زدن، لزوما دلیلی برای این نیست که شخص از مواد مخدر استفاده میکنه. گاهی شرایط محیطی، شخصیتی، بیماری و … هم می‌تونه عامل شل صحبت کردن باشه.
بهترین راه تشخیص این که شخصی از مواد مخدر استفاده میکنه تست اعتیاده، نه گمانه‌زنی از روی صدای اون فرد!
با فرض مصرف سیگار، برای درست شدن صدا هم دو کار باید بکنه. مورد اول ترک سیگار زیر نظر پزشک تا با کم‌ترین صدمه سیگار رو ترک کنه
و مورد دوم رعایت بهداشت حنجره. مصرف آب کافی، داد نزدن و …
راهکارهای خاص درمانی رو هم حتما از پزشک باید بگیرن.
موفق باشید
سلام پس چرا آقای جواد مقدم که ایشون 20 سال هست دارند می‌خوانند و یکی از بهترين صداها را دارند در این حوزه پس قلیون می‌کشند فقط قلیون می‌کشند ایشون اما صداش همونطور هست و فرقی نکرده هست
سلام آقا علیرضای عزیز
سلامت صدا فقط به یک عامل بستگی ندارد. مصرف کردن دخانیات با ضرر همراه هست. یکی کم و دیگری زیاد.
این که صدای فردی خوب باقی مانده، استثنا هست و استثنا هیچ‌گاه اصل رو زیر پا نمی‌ذاره. هرچند معتقدم این طور هم نیست که صدایی بعد از بیست سال مصرف روزانه قلیان بدون تغییر باقی مانده باشه!
در مورد ضرر داشتن قلیان شک نکنید. از زبان من هم نشنوید، از دهان یک پزشک بشنوید:
به نقل از خبر آنلاین: دکتر مسعود متصدی زرندی، دبیر دوازدهمین کنگره انجمن علمی جراحان گوش و گلو و بینی و سر و گردن ایران گفت: بیماری حنجره در کشور به دلیل اعتیاد به تریاک و نیز مصرف سیگار و قلیان شایع شده است.