استانداردهای اصلاحیه گویندگی

زمانی که شما به‌عنوان یک گوینده فایل حاوی اجرای گویندگی‌تان را به مشتری تحویل می‌دهید، شاید مشتری به هر دلیلی از شما بخواهد بخشی از آن متن یا همه‌ی آن را مجدداً اجرا کنید. در کار گویندگی به این مسئله اصطلاحاً «اصلاحیه گویندگی» می‌گوییم. در این مقاله به شما کمک خواهیم کرد که انواع اصلاحیه گویندگی را بشناسید و نسبت به هرکدام متناسب با نوع آن اقدام کنید تا با کم‌ترین هزینه و زحمت، اصلاحیه‌های پروژه‌هایتان را انجام دهید. با من علی حاجی پور از آکادمی گویندگان همراه باشید.

دوباره‌کاری، عامل خستگی و بی‌انگیزگی

بگذارید سؤالی بپرسم. قبول دارید انجام یک کار جدید به‌مراتب راحت‌تر از انجام دوباره‌ی کاری است که شما قبلاً انجام داده‌اید؟

اغلب افراد از دوباره‌کاری خسته می‌شوند. اصلاحیه هم یک دوباره‌کاری روی اعصاب است. به‌خصوص اگر در اولین سال‌های تجربه‌ی گویندگی‌تان قرار دارید و برای اجرای عالیِ کارهایتان به‌زحمت می‌افتید. توصیه‌ی ما به شما این است که کمی به مسلط خود اعصاب باشید! و اگر اصلاحیه‌ای برای کارتان آمد، ضمن کشیدن چند نفس عمیق، با حفظ آرامش با مشتری وارد مذاکره بشوید تا ببینید آیا می‌توانید برای التیام این درد جانکاه، مرهمی از جنس چرک کف دست بگیرید یا نه!

(همین‌الان که دارم این چند خط رو می‌نویسم، درخواست اصلاحیه‌ی تیزری که دو هفته‌ی پیش گفته بودم و همه‌چیزش تائید شده بود رو دریافت کردم. مشتری متن رو عوض کرده و الآن کاردم بزنی خونم نمیاد!)

اصلاحیه گویندگی دلیلی بر ناتوانی شما نیست!

اصلاحیه در اجراهای گویندگی امری متداول است؛ یعنی این‌که اگر پروژه‌ای نیاز به اصلاحیه داشته باشد، لزوماً دلیل بر ناتوانی شما یا مقصر بودنتان دانست. مواردی معمولاً پیش می‌آید که یک پروژه به اصلاحیه نیاز پیدا می‌کند. البته قبل از این‌که به این موارد بپردازیم به شما توصیه می‌کنم مقاله‌ی «چگونه یک سفارش حرفه‌ای بدهیم» را، هم خودتان مطالعه کنید و هم به مشتریانتان پیشنهاد مطالعه‌ی آن را بدهید. این مقاله به شما کمک می‌کند تا احتمال اصلاحیه خوردن کارتان به‌شدت کاهش پیدا کند.

انواع اصلاحیه‌های گویندگی

عدم تلفظ صحیح

گاهی پیش می‌آید که شما تلفظ کلمه یا عبارتی را اشتباه گفته‌اید. این مسئله از دو امر ناشی می‌شود.

الف: نامشخص بودن علامت‌گذاری اسامی شرکت‌ها، اصطلاحات یا عبارت‌های خارجی که به فارسی برگردان‌شده‌اند یا ازاین‌دست موارد.

برای رفع این مورد، قبل از اجرای متن، به محضی که متن را دریافت کردید یک‌بار حتما آن را بخوانید و کلمات یا عباراتی را که در تلفظ صحیحشان شک دارید، از مشتری بپرسید. از مشتری درخواست کنید که پاسخ شما را به‌صورت ویس در شبکه‌های اجتماعی به شما بدهد تا بتوانید حین اجرا اگر تلفظ را فراموش کردید، به آن صوت مراجعه کنید.

ب: تلفظ اشتباه شما

این مسئله هم با یک‌بار خواندن متن حل‌شدنی است. توصیه می‌کنیم روی تلفن همراه خود یک لغت‌نامه‌ی فارسی مثل «لغت‌نامه معین» نصب کنید تا به هر واژه‌ی جدیدی که برخوردید یا در تلفظ واژه‌ای شک کردید، سریعاً به آن مراجعه کنید و تلفظ صحیح آن واژه را به دست بیاورید.

فکر می کنید برای تلفظ اسم این وسیله، کَشتی درست است یا کِشتی؟

اضافه شدن متن جدید یا تغییرات عمده در متن

گاهی برخی از مشتریانمان، به دلیل این‌که در ساختار شرکتشان برای تأییدیه گرفتن یک متن تبلیغ سی‌ثانیه‌ای، از مدیرعامل و معاونت روابط عمومی بگیرید تا آبدارچی شرکت باید روی آن اظهارنظر کرده و هرکدام به نحوی تغییراتی را در متن تبلیغ بدهند، تغییر متن بعد از اجرای نهایی شما و تأییدیه گرفتن کار هم مسئله‌ای کاملاً طبیعی به‌حساب می‌آید!

(از تغییرات گاه و بی گاه متن‌های گویندگی خیلی تعجب نکنید، ما در کشوری زندگی می‌کنیم که تا دقیقه‌ی نود اسم برند هم قابل‌تغییر است! عکس زیر را ببینید)

خودتان را در هر پروژه ولو پروژه‌ای که سه ماه پیش تحویل داده‌اید و دستمزد آن را هم به زخم زندگی‌تان زده‌اید، آماده‌ی اجرای اصلاحیه کنید! البته یادم می‌آید پروژه‌ای را اجرا کردیم که بعد از یک سال و نیم اصلاحیه خورد!… خدا را شکر مدیر دوبلاژ ما، مدیریت فایل بسیار خوبی داشت. به همین خاطر حواستان باشد، فایل‌های پروژه‌هایی که اجرا کرده‌اید را دور نریزید و در بخشی به‌صورت منظم نگهداری کنید تا اگر زمانی مشتریان شما درخواست اصلاحیه دادند، به‌سرعت به فایل‌های پروژه دسترسی داشته باشید و بتوانید به‌راحتی اصلاحیه‌ی مدنظر آن‌ها را ضبط کنید.

بیان نامناسب

اگر گوینده‌ی تازه‌کاری هستید، گاهی پیش می‌آید که مشتری از بیان شما، داشتن کمی لهجه، حس یا لحن نامناسب شما و یا مسائلی ازاین‌دست اظهار نارضایتی می‌کند و خواستار ضبط مجدد، با اجرای بهتری از شما می‌شود.

اگر مشکل بیان شماست، دو اتفاق افتاده است. یا مشتری از شما آدیشن نگرفته یا این‌که با صدای شما آشنایی کافی نداشته و به شما سفارش داده. (اگر نمی‌دانید آدیشن چیست اینجا را کلیک کنید)

توصیه می‌کنیم همان فایل‌هایی را که به‌عنوان رزومه‌ی کاری قبلاً دسته‌بندی کرده‌اید و ازنظر نوع کار نزدیک به سفارشی ست که داده‌اند، برای مشتری بفرستید و اگر کارتان را تائید کرد، فایل را اجرا کنید.

البته مراقب باشید. اجرای شما، خیلی دور از فایل‌هایی که برای او می‌فرستید، نباشد. سعی کنید حس، لحن و سرعت اجراهایی که برای او می‌فرستید و او نیز تائید می‌کند را در کار او هم رعایت کنید تا مشتری دچار دوگانگی نشود. اگر این‌گونه نباشد، مشتریان برخلاف توقعی که از شما دارند تا اجرایی متناسب با فایلی که برایشان فرستاده‌اید داشته باشید، یکهو با یک اجرای صد و هشتاد درجه متفاوت برمی‌خورند. معمولاً مشتریان بسیار ناراضی خواهند بود.

عدم رعایت ضرباهنگ در اجرا

گاهی پیش می‌آید که مشتری بدون توضیحات، متنی را برای اجرا به شما می‌دهد. بعد از این‌که اجرا کردید، مشتری به شما می‌گوید که سرعت اجرایتان بسیار پایین یا بسیار بالا بوده و شاید ضمیمه‌ی صحبتش هم فایل تدوین‌شده‌ی نهایی را برایتان ارسال کند که خود شما هم وقتی آن را می‌شنوید خواهید گفت: «چقدر آروم/سریع اجرا کردم!»

شاید اجرای شما اجرای استانداردی باشد اما حواستان باشد، هرکدام از عناصر یک گویندگی خوب، کاملاً متناسب با پروژه‌ای که پیشنهادشده تعیین می‌شود. سرعت، لحن، حس و سایر عناصر گویندگی را باید متناسب با همان پروژه اجرا کنید.

ساده‌ترین راه برای این‌که بتوانید بهترین تصمیم را در رابطه با نوع اجرایتان بگیرید، درخواست موسیقی ایست که مشتری برای این پروژه استفاده می‌کند. البته اغلب تولیدکنندگان هم در انتخاب موسیقی سلسله مراتبی مثل همان انتخاب متن را طی می‌کنند! و معمولاً زمانی که سفارش گویندگی را می‌دهند، موسیقی کار را انتخاب نکرده‌اند.

بهترین کار این است که بپرسید: «کار شما در چه سبکی هست؟ اگر برایتان مقدور هست تیزری که شبیه به تیزر شماست را برای من بفرستید تا ازنظر سرعت، لحن و اجرا، شبیه به آن ضبط کنم.»

با این کار، نزدیک‌ترین چیزی که از خروجی این تیزر و اجرا شما انتظار می‌رود را خواهید دانست.

تفاوت زبان شما با مشتری

گاهی هم مشتری چیزی را به شما می‌گوید که منظورش نیست! اگر مدتی سفارش گویندگی بگیرید خواهید دید که برای مثال واژه‌ای مثل تن صدا از دید مشتری می‌تواند معنای زیروبمی، سرعت اجرا، شیک بودن، اجرای قدرتمند و صدها معنی دیگر بدهد! مثال دیگر واژه‌ی دوبله است که می‌تواند معنی گویندگیِ نریشن، تیزر، کتاب صوتی و چندین نوع کار دیگر را داشته باشد، بدون این‌که کوچک‌ترین عنصری از کار دوبله در آن وجود داشته باشد!

اگر با زمینه‌های کاری گویندگی آشنا نیستید اینجا را کلیک کنید

سعی کنید تا جای ممکن حین مکالمه‌ی با مشتری از منظور او آگاه شوید. برای مثال وقتی می‌گوید «با تن صدای عالی ضبط کنید» از او بپرسید که دقیقاً منظورش چیست. شاید در ادامه و با توضیحات او متوجه شوید که منظورش از تن صدای عالی، یک اجرا بابیان و دقت عالی بوده!

در کل از مشتری بخواهید که نمونه‌ای از اجرایی که در ذهن اش هست را برای شما بفرستد؛ مثلاً موشن گرافیک وب‌سایت گویندگان را دیده و به تیم طراح خود گفته «چیزی شبیه به این را برای من دربیاورید.» انتظاری که دارد هم چیزی نزدیک به همین موشن گرافیک است. اگر آن را برای شما ارسال کند، خواهید توانست اجرایی متناسب با ذهنیت مشتری‌تان داشته باشید.

البته قبول دارم، اگر برای برخی از مشتریان اجراهایی بسیار نزدیک به آن فایل ارسالی را داشته باشید، آخرسر راضی نخواهند شد، چون شما آن گوینده‌ی کذایی تیزری که در ذهنشان هست، نیستید!

ضبط اصلاحیه گویندگی

اگر اصلاحیه به‌صورت کامل بود و باید مجدداً ضبط را انجام دهید، تمام توضیحاتی که نیاز دارید را از مشتری بگیرید، یادداشت کنید و با همه‌ی توانتان آن را به بهترین نحو، اجرا کنید.

اما اگر اصلاحیه‌ی شما جزئی و در حد دو سه جمله بود، برای ضبط اصلاحیه باید این سه مرحله را طی کنید:

فایل اصلی را پخش‌کنید و سعی کنید با تکرار جملات، لحن و سرعت کار را درک کنید.
چند جمله‌ی قبل از بخش اصلاحیه خورده را هم‌زمان با پخش تکرار کنید.
بلافاصله دکمه‌ی ضبط را بزنید و اصلاحیه را ضبط کنید.

هزینه‌ی اصلاحیه گویندگی

در کل اصلاحیه‌ها به هر نحوی باید گرفته شوند، خواه تلفظ ناصحیح، سرعت متفاوت در اجرا و ازاین‌دست موارد فنی باشد، خواه حس منفی مشتری نسبت به اجرای شما!

مثلاً یک‌بار یک مشتری از من خواست که واژه‌ی اِمریکا را آمریکا تلفظ کنم. بماند که تلفظ صحیح‌تر این واژه طبق کتاب غلط ننویسیم آقای ابوالحسن نجفی همان اِمریکاست، اما چون گوینده حس بهتری با این کار پیدا می‌کرد، آن را برایش اجرا کردم.

در یک صورت به‌طور قاطعانه به شما می‌گویم که باید هزینه‌ی اصلاحیه را دریافت کنید و آن هم‌زمانی است که مشتری در متن تغییراتی (کم یا عمده) ایجاد می‌کند و از شما درخواست اصلاحیه دارد. ازآنجایی‌که شما در این مسئله هیچ دخالتی نداشتید (این تغییرات به اجرای شما وابسته نبوده) پس تمام هزینه‌های این بخش به گردن مشتری است. بسته به حجم اصلاحیه می‌توانید از بیست یا سی تا پنجاه‌درصد کل مبلغ پروژه را از مشتری درخواست کنید. البته برای پروژه‌های کوچک. در مورد پروژه‌های بزرگ اعداد می‌توانند کم‌تر هم باشند.

اتمام‌حجت با مشتری

لازم است قبل از بستن قرارداد یا انجام کار، در مورد تمام این موارد، با مشتری اتمام‌حجت کنید؛ اما در مورد سایر موارد می‌توانید هم هزینه‌ی اصلاحیه گویندگی را بگیرید و هم نگیرید. البته سعی کنید قبل از قرارداد پروژه حتماً با مشتری توافق کنید که تا یک یا دو بار اصلاحیه را به‌صورت رایگان انجام می‌دهید و مثلاً بگویید از زمان فایل تحویلی به مدت 72 ساعت این کار را به‌رایگان انجام می‌دهید و هزینه‌های آن را در مبلغ اعلامی خودتان هم بگویید. اگر استودیوی خانگی ندارید، هزینه‌ی استودیو و رفت‌وآمد و اندکی دستمزد را محاسبه کنید و اگر استودیوی خانگی دارید می‌توانید هم همین هزینه را از مشتری بگیرید یا می‌توانید هزینه‌ای از مشتری دریافت نکنید تا مشتری، این پروژه را با رضایت بیش‌تری از شما دریافت کند. یادتان باشد، نتیجه‌ی رضایت بیش‌تر می‌تواند پروژه‌های بیش‌تر باشد.

اما حواستان هم باش مشتری را بدعادت نکنید. این‌که مشتری ناگهان کل متن را عوض می‌کند و از شما درخواست اجرای رایگان را دارد، نه‌تنها اجرای رایگان برای او باعث تحکیم روابط شما نمی‌شود، بلکه باعث می‌شود مشتری به خودش اجازه دهد که تا چندین بار و هر دفعه با بی‌دقتی و بی‌اهمیتی به شما اصلاحیه بدهد؛ اما وقتی قاطع باشید، مشتری با وسواس متن کار خود را بررسی می‌کند، چون می‌داند همین یک‌بار است که اصلاحیه را رایگان انجام می‌دهید و برای بار دوم باید هزینه بپردازد.

استودیوی خانگی‌تان را زودتر بسازید!

داشتن یک استودیوی خانگیِ باکیفیت باعث به حداقل رسیدن هزینه‌های شما و درنتیجه افزایش سود شما خواهد شد. علاوه بر خود پروژه‌ها، می‌توانید اصلاحیه‌های پروژه را در کم‌ترین زمان ممکن ضبط کنید و مشتریان شما همیشه از کار با شما لذت خواهند برد و مطمئن خواهید شد تا سال‌ها مشتری شما باقی خواهند ماند.

اگر برای شما سؤال شده که چرا ما گوینده‌ها به استودیوی خانگی نیاز داریم و مشتاق هستید در مورد مزایای داشتن استودیوی خانگی بدانید، به شما توصیه می‌کنیم مقاله‌ی زیر را مطالعه کنید:

اگر می‌خواهید استودیوی خانگی حرفه‌ای خودتان را با کم‌ترین هزینه (یعنی زیر ده میلیون تومان) و باکیفیتی در حد استودیوهای بسیار حرفه‌ای بسازید، پیشنهاد ما به شما تهیه‌ی محصول آموزش ساخت استودیوی خانگی است. برای اطلاعات بیش‌تر به این آدرس مراجعه کنید: